የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን መሪ ሥራ አስፈጻሚ ተጠሪነቱ ለእርሻ እና ሆርቲካልቸር ልማት ዘርፍ ሚኒስቴር ዴኤታ ሆኖ የሚከተሉት ተግባርና ኃላፊነት ያከናውናል፡-

• የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን ሥራ ያቅዳል፤ ይመራል፤ ይከታተላል፤ ይገመግማል፤ ለፖሊሲ ዝግጅት ግብዓት የሚሆኑ አዳዲስ ሃሳቦችን ያመነጫል፤ በተቋሙ የፖሊሲ ዝግጅትና የሥራ እቅድ ዝግጅትና ክለሳ ላይ ይሳተፋል፣
• ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ጋር በመሆን የብዙ ተዋንያን የኤክስቴንሽን አገልግሎት ሥርዓትን ይቀርጻል፣ ያስተዋውቃል፣ በተመረጡ ወረዳዎችም የፓይለት ሥራ እንዲሰራ ያደርጋል፣
• የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት በአገሪቱ ውስጥ ያለውን የግብርና ኤክስቴንሽን ሥርዓት በማጥናትና በመገምገም ፖሊሲ ያዘጋጃል፣ የኤክስቴንሽን ሥርዓት ይቀርጻል፣ ፍኖተ ካርታዎችን፣ ስትራቴጂዎችንና የአፈጻጸም መመሪያዎችን ያዘጋጃል፣
• የኤክስቴንሽን ሥርዓቱን ውጤታማ የሚያደርጉ የህግ ማዕቀፎችን፣ አዋጆችን፣ ደንቦችንና የአፈጻጸም መመሪያዎችን ያዘጋጃል፣ ያስተዋውቃል፣ አፈጻጸሙን ያስተዋውቃል፣
• የሰብል፣ የሆርቲካልቸር፣ የግብርና ሜካናይዜሽንና የመስኖ ልማት ፓኬጅ ዝግጅት እና ክለሳ ያስተባብራል፣ ይመራል፣ አፈጻጸሙንም ይከታተላል፣
• በዲጂታል ኤክስቴንሽና የምክር አገልግሎት ዙሪያ የሚሰሩ ባለድርሻ አካላትንና ቴክኖሎጂዎችን ይለያል፣ የሀብትና የጉልበት ድግግሞሽ እንዳይኖር በቴክኖሎጂዎችና አሰራሮች ዙሪያ የማጣጣም ሥራዎችን ይሰራል፣
• በእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት ሥር ለሚገኙ ቡድኖች ሥራን ያከፋፍላል፤ አፈጻጸማቸውን ይከታተላል፤ ይገመግማል፤ የማሰተካከያ እርምጃዎችን ይወስዳል፤

• የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት የሚመራበትን የሥራ መርሃ ግብ ያዘጋጃል፤የጥናት ውጤቶችን መሠረት በማድረግ የአሰራር ሥርዓት ይዘረጋል፤ የነበረውን ያሻሽላል፤
• የመስኖ ኤክስቴንሽን ኤክስቴንሽን አገልግሎት ውጤታማነት በተመለከተ ይገመግማል፣ የግምገማ ውጤቱን መሠረት በማድረግ በአገር አቀፍ ደረጃ የኤክስቴንሽን አገልግሎቱን የሚያሳልጥ ሥርዓትና የአሰራር መመሪያዎችን ያዘጋጃል፣ የጋራ ግንዛቤ  ይፈጥራል፣ አፈጻጸሙን ይከታተላል፣
• የኩታ ገጠምና ሰፋፊ እርሻዎች የግብርና ኤክስቴንሽን አገልግሎትን  ውጤታማ  የሚያደርጉ የአሰራር ሥርዓቶችና መመሪያዎችን በማዘጋጀት ያስተዋውቃል፣ ግንዛቤ ይፈጥራል፣ ለተግባራዊነቱም አብሮ ይሰራል፣
• የግብርና ሜካናይዜሽን ኤክስቴንሽን አገልግሎትን ውጤታማ ሊያደርጉ የሚችሉ ጥናቶችን ያጠናል፣ ሥርዓትና የአሰራር መመሪያዎችን በማዘጋጀት ያስተዋውቃል፣
• በእርሻና ሆርቲካልቸር፣ በመስኖ ልማት እና በግብርና ሜካናይዜችን የኤክስቴንሽን አገልግሎት ዙሪያ የሚሰሩ የልማት አካላትን ይለያል፣ የሥራ ትስስር ይፈጥራል፤አብሮም ይሰራል፡፡
• ለደንበኞች ቀልጣፋና ጥራት ያለው አገልግሎት ለመስጠት የሚያስችል የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት አሰጣጥ ስርዓት በመረጽ የማሻሻያ ስር ነቀል ለውጥ በሚያስፈልግበት ተገቢውን ድጋፍ ያደርጋል፣
• የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት የለውጥ ሀይሎችን ለማፍራት በሚደረገው ጥረት አርአያ በመሆን ለውጤት የሚያነሳሳ የሥራ አካባቢን ያመቻቻል፣
• የእርሻና ሆርቲካልቸር ኤክስቴንሽን አገልግሎት ሥር የሚገኙ ባለሙያዎችን የአቅም ክፍተት ይለያል፣ ክፍተቱ በአጭርና በረጅም ጊዜ ስልጠናዎች እንዲሞላ ሁኔታዎችን ያመቻቻል፤
• ልዩ ልዩ ሀብት አመንጭ የሆኑ ኘሮጀክቶች እንዲቀረጹ ያደርጋል፣ ይቀርጻል፣
• የሥራ ሂደቶች በሚመድቧቸው ባለሙያዎች ተሳትፎ የኅብረተሰብ ችግርና ፍላጎት መሰረት ያደረገ ዳሰሳ ጥናት ያካሂዳል፤ እንዲካሄድ ያደርጋል፣ ጥናቱን በዋናነት ያስተባብራል

• ሴቶችና ወጣቶች የልማቱ እኩል ተጠቃሚ እንዲሆኑ የሚያስችል የአሰራር ስልት ይቀይሳል፣ በተግባር ተጠቃሚነታቸውንም በመስክ በመገኘት ያረጋግጣል፤
• የእማወራና የባለትዳር ሴቶችን የሥራ ጫና ሊቀንሱ የሚችሉ ቴክኖሎጂዎችና አሰራሮች እንዲቀርቡ ከምርምርና ሌሎች ባለድርሻ አካላት ጋር በቅንጅት ይሰራል፣
• የግብርና ምርትና ምርታማነትን ለማሳደግ ከፍተኛ ውጤት ያስመዘገቡትን አርሶ አደሮች፣ የግል ባለሀብቶችና ሌሎችም ለምርታማነት እድገት ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያበረከቱትን የሚበረታቱበትን ስልት በመንደፍ እንዲተገበር ያደርጋል፣
• የእርሻና ሆርቲካልቸር  ኤክስቴንሽን  አገልግሎት  ባለሙያዎች  በተሰጡ  የኤክስቴንሽን አገልግሎቶች  እና  ሌሎች  ተጓዳኝ  ጥናቶች  እንዲካሄዱ  ሁኔታዎችን  ያመቻቻል፣  የተጠኑ ጥናቶችን ይገመግማል፣ ግብዓቶችን በመጨመር  የመጨረሻ  መልክ  ያስይዛል፣  ለውሳኔ  ሰጭ አካል በማቅረብ ያስወስናል፤
• የተሸለ ተሞክሮ ያላቸውን አገሮች በመምረጥ የልምድ ልውውጥ ያደርጋል፤ተሞክሮዎች እንዲቀመሩና እንዲስፋፉ ሁኔታዎችን ያመቻቻል፣ በተግባር ላይ መዋሉን ያረጋግጣል፤
• የተዘጋጁ ረቂቅ ደንቦች፣ መመሪያዎችና የስራ ማንዋሎችን ይገመግማል፣ ግብዓት ይሰጣል የመጨረሻ መልክ ያስይዛል፤
• የእርሻና ሆርቲካልቸር አክስቴንሽን አገልግሎትን ሊያፋጥኑ የሚያስችሉ የአሰራር ዘዴዎችን ለማስፋፋት የሚያግዙ የማስተማሪያ የአሰራር ቁሳቁሶች እንዲዘጋጁ በተጨማሪም የተሻሉ አፈጻጸሞችንና የአካባቢ በቀል ልምድና ተሞክሮዎችን በመለየት የልምድ ልውውጥ መድረኮችን ዝግጅት ያስተባብራል፣ ተግባራዊ ያደርጋል፣